Dit keer in gesprek met iemand die zich al veel jaren inzet voor duurzaamheid, in veel verschillende sectoren. Nog steeds in het kader van de gesprekkenreeks “organisatie economen duurzaam opleiden”
Met haar wou ik het graag hebben over, wat zijn nu eigenlijk belangrijke onderwerpen? Waar zit het scharnierpunt? Waar starten?
Onderwijs en geld, daar begon het gesprek mee. Dit naar aanleiding van een opmerking van haar die aansloot bij een citaat uit het boek dat ik net las:
Stel dat we een goed werkend geldsysteem of wederkerigheidssysteem zouden kunnen creëren, hebben we dan ons doel bereikt. Nee, dan begint het pas. Als we onszelf vrijmaken van de druk die uitgaat van het bestaande geldsysteem dan bereiken we dat we het heft weer in eigen handen hebben. Dan laten we ons niet langer leiden door geld, maar besturen we weer ons huishouden. De vraag die dan aan de orde komt is hoe we dat huishouden willen besturen? Wat moet de richting zijn? Welke kant willen we op? Hoe willen we dat bereiken?
Het gesprek ging vrij wat kanten op en ik krijg het nog niet zo goed aan elkaar geschreven. Dat laat ik dan maar even zo. Hier de elementen van het gesprek. Opgelet, dus geen gespreksverslag, wel mijn aantekeningen/reflectie achteraf.
Belang van geschiedenis
Is het belangrijk om tijd te investeren in de geschiedenis van onze economie, ons geldsysteem. Belangrijk om te begrijpen hoe de huidige situatie omtrent geld nu is?
Het lijkt belangrijk om de essentie te vatten (de feiten) om vervolgens stappen te gaan zetten, te gaan doen, met kleine stappen de verandering die je wil zien te starten.
De vraag die ertoe doet
Bij de grote transitie noemen ze 10 punten die allemaal wel een raakvlak hebben met economie-onderwijs.
Wat is een vraag die je op allerlei niveau’s in het onderwijs kan stellen, die je als individu en als bedrijf kan stellen, die ertoe doet, die mij raakt.
Als ik dit koop dan betekent dat voor een ander dat ….
De vraag is nog niet geweldig geformuleerd 🙂 Het gaat om de aspecten:
- Waar komt het geld (of ander wederkerigheidssysteem) vandaan waarmee ik betaal. Hoe is dat verdiend? Welke banen vinden we waardevol? Waar laat ik mijn geld als ik het even niet gebruik?
- Is het product/dienst dat ik koop een goede koop. Waar staat het product of dienst voor. Wat zijn de effecten van mijn keuze.
Collectieve verantwoordelijkheid vs individueel aanspreken
Het lijkt op individueel aanspreken op verantwoordelijkheid. En ja, er zit ook iets in van medeverantwoordelijkheid.
Toch lijkt het belangrijk om te onderkennen dat het groot en moeilijk is en dat het ook een gedeeld collectief probleem/verantwoordelijkheid is.
En die paradox gaat niet alleen over de koop-vraag. Hij geldt ook voor docenten zoals ik die economie-onderwijs verzorgen. Je hebt een mede-verantwoordelijkheid, en de invloed van het grote systeem op wat er gebeurt in je onderwijs.
Verrassend detail.
In een lange lijst van acties die je kan ondernemen om verandering te bewerkstelligen, bvb marsen, petities enz, blijkt juridische acties erg effectief te zijn. Tja, dat las ik eigenlijk ook al bij Naomi Klein.
Dankje
Fijn om zo vrij met “veel ervaring” te kunnen sparren. Een aantal paden zijn al gelopen. Dat hoef ik niet nog eens te doen. Dankjewel.