Om derdejaarsstudenten nog beter te kunnen begeleiden bij het schrijven van het stuk onderzoek in hun stagerapport, volg ik een interne cursus onderzoeksvaardigheden voor docenten. Het eindproduct is een onderzoeksvoorstel.
De eerste vraag die ik me stelde is: wat vind ik op dit moment interessante materie. Als ik dan toch stukken “moet” lezen, dan graag over onderwerpen die me bezighouden.
Welke onderwerpen houden me bezig?
- Wat zijn geschikte leeractiviteiten voor het ontwikkelen van professionele identiteit?
- Kun je blended learning inzetten voor persoonlijke ontwikkeling?
- Welke rol kan learning analytics spelen bij het monitoren van de voortgang van studenten en bij het vaststellen of een leeractiviteit door studenten als effectief/betekenisvol wordt ervaren?
- Hoe zorg je ervoor dat onderwijsexperimenten (gericht uitproberen van onderwijsvernieuwingideeën) gezien worden als belangrijk, wellicht noodzakelijk onderdeel van onderwijsvernieuwing.
- Hoe leg je leeropbrengsten vast van praktijkonderzoek door docenten. Waarbij praktijkonderzoek (eigen lespraktijk) door de docent wordt ingezet als professionele leerstrategie.
Wat daarin houdt het me bezig?
Professionele identiteit.
Ik las het ergens en dacht, dat is het wat wij moeten ondersteunen. Het ontwikkelen van je eigen professionele identiteit!
De vragen die dan opkomen zijn: Wat zijn daarvoor geschikte leeractiviteiten. (En ook voldoet het frame van de beroepsgroep nog wel aan wat de wereld nodig heeft)
Uit een recensie van “Je Binnenste Buiten, over professionele identiteit in organisaties“.
Wat is Identiteit?
Identiteit is het geheel aan kenmerken en karakteristieken, sociale relaties, rollen en lidmaatschap van groepen, dat definieert wie we zijn. (*1, p. 8)
Vragen om je identiteit te ontdekken zijn: Wat is eigen aan je? Wat onderscheidt jou van anderen? Wat is jouw basis? Wat zijn jouw waarden?
Onze identiteit vormt onze leidraad, waardoor we focussen op wat belangrijk voor ons is en waar we aandacht aan geven en waaraan niet.
Wat is Professionaliteit?
Professionaliteit, professioneel handelen betekent je vak beheersen, jezelf ontwikkelen, weten waar je voor staat, zowel individueel als met vakgenoten. Het gaat ook over je weg bepalen in je organisatie. En hoe je omgaat met de opvattingen die de maatschappij heeft over je vak en de manier waarop je dat uitoefent. (*2, p.70)
Professionele identiteit
Een professionele identiteit ontstaat in de wisselwerking tussen een individu en zijn context, het gaat over de verhouding tot jezelf en de verhouding tot anderen. Professionele identiteit verbindt deze twee.
Professionele identiteit gaat over wie je bent, wat onvervreemdbaar van jou is, waardoor je overeind blijft in lastige situaties en herkenbaar bent voor anderen. Door alle dynamiek en snelle veranderingen wordt weten wat je basis is steeds belangrijker.
Door een sterke professionele identiteit ben je consistent in je gedrag en je focus. Het geeft je daarmee een herkenbare plek in samenwerkingsverbanden.
Je bent veerkrachtig en je hebt een goede basis om sturing te geven aan jezelf: je kunt veranderen zonder jezelf te verliezen. Het geeft je ook rust, omdat je weet wie je bent, wat jouw kleur is en wat de ander typeert. Het geeft je daarmee houvast in het maken van keuzes.
Daarnaast is je professionele identiteit de bron van gedrevenheid en leergierigheid om het beste uit jezelf en je vak te halen. En daarmee geef je jezelf de kans om excellent te worden in je vak.
Frame
Een bepaalde beroepsgroep heeft een frame, een kader, waarmee je op een bepaalde manier naar de werkelijkheid kijkt. Het geeft de manier van denken en doen aan van de beroepsgroep. Een frame kadert je ontwikkeling, maar beperkt deze niet, omdat je het frame altijd kunt oprekken.
Belang van professionele identiteit bij beginnende professionals
Vragen van deze professionals zijn:
De eigen professionele identiteit: Wie ben ik? Wat zijn mijn kwaliteiten? Wat zijn mijn overtuigingen?
De context: in welke organisatie kom ik terecht, hoe vind ik een balans tussen werk en privé?
Hoe ziet het frame eruit van het vak dat ik ga beoefenen? De professionals kennen de regels van het spel nog niet voldoende en kennis van een opleiding moet worden omgezet in praktijk.
Blended learning
Mijn interesse rondom blended learning en persoonlijke ontwikkeling komt voort uit drie ervaringen.
- Bij de ontwikkeling van de gemeenschappelijke propedeuse kwam ik erachter dat de onderliggende budgetteringsnorm onder ons onderwijs lijkt te zijn dat contacttijd in groepen van 25/30 plaatsvindt. Of je geeft onderwijs in kleinere groepen en haalt de contacttijdnorm niet. Of je haalt de contacttijdnorm en geeft onderwijs in grotere groepen. Docenten SLB/managementvaardigheden geven aan dat trainingen persoonlijke ontwikkeling het meest effectief zijn in groepen van 12. En dus doe je concessies aan het aantal uren training.
- En met name persoonlijke ontwikkeling is iets wat het meest effectief is als je een “probleem” hebt. Als je keuze hebt in wat je nu gaat “aanpakken”. Die flexibiliteit is makkelijker te bieden met online-tools.
- Op Facebook en Twitter komen steeds vaker online persoonlijke ontwikkelingstrajecten voorbij.
Learning analytics
Regelmatig worden gesprekken gevoerd of leeractiviteiten effectief en/of betekenisvol zijn. Daarnaast is het bij persoonlijke leertrajecten fijn om te kunnen monitoren of studenten “on track” zijn. En dan kom ik al gauw uit bij learning analytics. Kan het helpen gevoel/verhalen te onderbouwen met metingen. Onderstaand citaat suggereert dat het in ieder geval niet alleen mijn wens is.
Uit: blog over de pre-conferentie onderwijsdagen 2015
Dashboard voor docenten
Renée Filius van Elevate deed dit jaar onderzoek naar de wensen en verwachtingen van studenten en docenten op het gebied van learning analytics. Met stip op één bij docenten staat de wens om het leerproces te monitoren. Daarnaast willen ze met learning analytics de kwaliteit van het onderwijsmateriaal bewaken en interactie faciliteren. Docenten ontvangen graag hulp van learning analytics, bijvoorbeeld notificaties als ze een actie moeten uitvoeren.
Een dashboard voor docenten moet wat hen betreft onder meer tonen wat de status is van een student in het totaaltraject en waar de groep zich bevindt. Ook moet het een overzicht geven van welke acties zijn uitgevoerd door de docent zelf. Docenten hechten veel waarde aan de vormgeving; het dashboard moet visueel intuïtief en overzichtelijk zijn. En het moet niet alleen data genereren, maar vooral ook analyses. Het liefst stellen de docenten de voorwaarden voor de analyses zelf in – als student A doet, moet B gebeuren. Dat betekent dat ze van te voren goed moeten uitdenken wat ze ermee willen.
Praktijkonderzoek door docenten.
Me afvragend of ik onderwijs-experimenten professioneler kan aanpakken kom ik uit bij deze publicatie over praktijkonderzoek.
Uit: Praktijkonderzoek als professionele leerstrategie in onderwijs en opleiding
Het doen van praktijkonderzoek is nauw vervlochten met de uitvoering van onderwijs. Het gaat bijvoorbeeld om het uitzoeken van problemen om deze beter aan te kunnen pakken of het ontwerpen en ontwikkelen van nieuwe vormen van onderwijs en nagaan of die de verwachte resultaten opleveren.
En bij deze definities van leeropbrengsten, voor mij het wat zou het kunnen opleveren:
Leeropbrengsten zijn de veranderingen die voortkomen uit de bovenvermelde leeractiviteiten. Bakkenes et al. (2010) onderscheiden vier categorieën. (1) verandering in kennis en geloof, (2) verandering in werkwijze, (3) verandering in emoties en (4) intentie tot beoefening.
Onderwijsexperimenten
Experimenteren is een leeractiviteit. Ik vind dat zo leuk en waardevol om te doen. Hoe komt het dat het (4) in onze context niet net zo professioneel ingezet wordt als (3). Is het omwille van de succesfactoren?
Uit: Meesterproef, nog even een overzicht van leeractiviteiten.
Bakkenes et al. (2010) omschrijft de volgende zes leeractiviteiten: (1) leren door het ervaren van frictie, (2) proberen niet in oude gewoontes te hervallen, (3) leren door te experimenteren, (4) leren door ideeën op te doen van anderen door bijvoorbeeld observatie, boeken lezen en seminaries volgen, (5) leren door na te denken over de eigen lespraktijk (reflectie) en (6) leergedrag vermijden. (Bakkenes et al., 2010).
Uit: Leren door proberen, experimenten in het werk.
Met een experiment construeer je een min of meer afgeschermde context – qua tijd, mensen en het deel van de organisatie dat betrokken is – waarin het eenvoudiger is om recht te doen aan de condities waarvan we weten dat ze gunstig zijn voor leren.
In een experiment wordt “gericht uitgeprobeerd”
Succesfactoren zijn: uitdagende doelen, werken in kleine stappen, reflectie als natuurlijke stap, veiligheid en ruimte om te leren, sociale ondersteuning, sterke punten als vertrekpunt.
De blogpost van Wilfred Rubens roept ook een interessante vraag op. Leiden experimenten op alle niveaus (leersituatie/les, curriculum, het beleid of het onderwijssysteem) tot vernieuwing?
Wat wordt uiteindelijk mijn onderwerp?
Liefst deed ik alles. Net als die student wiens onderzoeksvoorstel oa deze week besproken werd tijdens de intervisiesessie voor afstudeerbegeleiders. Daar zag ik het helder, dat is teveel. Hier wil ik eigenlijk niet begrenzen, zoveel leuke perspectieven/vragen. Maar eerlijk is eerlijk, als de student moet afbakenen, ik ook 🙂
Een blogpost van Judith helpt. Mn dit citaat:
Vanmorgen had ik een bijkletsochtend met collega Erica Diks. Zij had een idee en ik denk dat dit een geweldig idee is.
Professionals ontwikkelen zich met Zuyd, is onze missie. Volgens ons gaat ontwikkeling verder dan vakinhoudelijke kennis bijbrengen. Het gaat ook persoonsvorming: wie wil ik zijn? Wat zijn mijn krachten, wat is mijn passie. Hoe zie ik de toekomst van mezelf en van mijn (werk)omgeving. We vinden het van belang dat onze studenten met een creatieve, kritische blik (21st century skills) naar de toekomst leren te kijken. Waarom dan niet (verplicht?) iedere student 1 uur per week extra curriculaire activiteiten aanbieden? Het honoursprogram deed dit ooit ook, alleen was dit alleen voor excellente studenten. Uit ervaring met mijn eigen kinderen weet ik dat deze algemene vorming zo belangrijk is. Studenten willen het zelf ook, zo heb ik gehoord tijdens Zuyd Living Lab. In Amsterdam is er al een Bildungs Academie. En studenten van Avans zijn met iets vergelijkbaars gestart.
Ik ga een onderzoeksvraag bedenken die helpt een begin maken met een blended learning omgeving voor het ontwikkelen van de professionele identiteit. Misschien inspireert dat tot iets waar we samen zo’n Zuyd Innovatie Project van kunnen maken.