Ik werd gevraagd om mee op te letten. Nieuwe plannen voor de Kasteellaan zouden in de maak zijn. Een sleutelfiguur in de dorpspolitiek zou gezegd hebben:
“Wat hebben de mensen toch met die bomen, ze krijgen er toch een mooie haag voor terug”
Als die uitspraak klopt, geloof ik niet dat ik kan overbrengen “wat ik met bomen heb” aan iemand die op die manier denkt. Ik was een paar weken terug in mijn geboortedorp. Daar zijn nog amper echte bomen te bekennen. Met echt bedoel ik hoger dan 5 meter. Ik zou er om die reden niet meer willen wonen. Ga er eens kijken als je denkt dat bomen in de bebouwde kom niet nodig cq lastig zijn. En denk niet dat ze die daar allemaal ineens hebben gekapt. Gewoon ieder jaar een paar minder…. de ene keer kapte de gemeente, de andere keer een particulier…
Laat ik het dus maar eens alvast “gemeente-argumenten” verzamelen, uit het bomenbeleidsplan van een andere gemeente:
De betekenis van bomen in de bebouwde omgeving kan worden aangegeven aan de hand van een aantal concrete en een aantal minder concrete – maar niet minder belangrijke – functies.
Bomen hebben een aantal belangrijke stedenbouwkundige en ruimtelijke functies:
- ze verfraaien de bebouwde omgeving waardoor de omgevingswaarde wordt verhoogd,
- ze camoufleren minder fraaie objecten zoals industrieterreinen,
- ze geven structuur en herkenbaarheid aan straten en wegen,
- ze brengen onderscheid aan in wijken,
- ze accentueren de architectonische structuur van bijzondere punten.
Bomen hebben een esthetische waarde die vaak wordt vertaald in schoonheid. Die schoonheid kan op veel manieren tot uitdrukking komen, bijvoorbeeld in de vorm van de boom of van de gehele beplanting, de bloei, de kleur en structuur van de bast, de bladkleur, enzovoort. De stedenbouwkundige functie en esthetische waarde verhogen de waarde van gebouwen en maken het aantrekkelijker om te wonen en te werken.
Volwassen bomen verbeteren het microklimaat in de bebouwde omgeving. Op hete dagen verlaagt de temperatuur vanwege de schaduwwerking, terwijl het ‟s nachts warmer blijft. Door verdamping verhogen bomen de luchtvochtigheid waarmee het aangenamer wordt. Bomen en vooral bomenrijen en laanboombeplantingen breken en matigen de (koude) wind en kunnen mensen, wegen en gebouwen beschutten tegen neerslag.
Bomen filteren fijnstof uit de lucht. Fijnstof is schadelijk voor de volksgezondheid. De overschrijding van normen treedt vooral op langs drukke verkeerswegen in en om steden. In de gemeente Wijdemeren is tot op heden geen sprake van een overschrijding van normen.
Bomen produceren zuurstof en leggen koolzuurgas (CO2) vast. Bij sociaal-psychologische functies kan worden gedacht aan het feit dat bomen een sfeer van rust en geborgenheid oproepen, de binding met de natuur en seizoenen en de recreatieve functies van bomen en beplantingen. De aanwezigheid van groen in de woonomgeving heeft een belangrijk effect op de gezondheid. Stress-reductie is daarbij de meest waargenomen factor van betekenis.
Natuur in de bebouwde omgeving verbetert het leefklimaat van mens en dier en bomen leveren daaraan een belangrijke bijdrage omdat ze huisvesting en voedsel geven aan een groot aantal diersoorten zoals rust- en verblijfplaatsen voor vogels, vleermuizen, eekhoorns en marterachtigen en voedselbronnen voor vogels, insecten en schimmelsoorten. Rijbeplantingen van bomen (vooral met onderbeplanting) vormen een ecologische corridor waarbinnen dieren zich kunnen verplaatsen en waardoor ecologische versnippering wordt tegengegaan.
Een ander voordeel van bomen in de bebouwde omgeving is een stijging van de waarde van onroerend goed. In de bovenstaande tabel zijn de waarden van groen samengevat (grotendeels gebaseerd op de uitgave „de waarde van groen‟). Uiteraard hebben de milieu-, leefbaarheids- en gezondheidsaspecten een algemeen kostenbesparende werking.
Gebruik makend van de gemeenteargumenten, ik denk dat het ineens kappen van die bomen:
- de waarde van het onroerend goed in het dorp laat dalen
- de architectonische structuur/waarde van het kasteel naar beneden haalt
- de filtering van fijnstof vermindert, filtering die mijns inziens geen kwaad kan met een groot industrieterrein vlakbij
- het dorp op warme dagen warmer maakt, wat wellicht aanleiding is tot een groter aantal airco’s.
Geen idee wat geleidelijk kappen doet. Deze mevrouw legt uit hoe bomen-netwerken werken. Zo bijzonder!
Waarom kunnen we die bomen niet gewoon heel goed monitoren en kappen als ze ongezond worden. Je hoort me niet over die grote boom op de Molenbergweg die gekapt is. Ik zag de paddestoelen erop groeien, wilde de gemeente al bellen toen ik het kruis erop zag, teken dat iemand anders het ook gezien had en de boom gekapt ging worden.
Weet je, ik heb prachtige bomen rond het huis staan. Ben voor mijn dagelijkse rust en ruimtebeleving, de koeling van het huis op warme dagen, de filtering van de lucht, niet afhankelijk van de Kasteellaan. De dieren die straks moeten vluchten als er daar gekapt wordt zijn welkom 🙂
Maar zou het echt jammer vinden dat het wordt zoals in mijn geboortedorp. Daar haal ik “opgelucht adem” als ik aankom bij mijn ouders, bij het zien van de echte bomen in hun tuin en het bos erachter.