Supereenvoudige klimaatmaatregel: de bomen gewoon laten staan.

Ik weet even niet wat ik moet doen. Een nieuwe kapvergunning voor de Kasteellaan is aangevraagd. Dit keer niet voor alle bomen. Voor de helft: 75 bomen. Officieel kan ik geen bezwaar indienen want ik ben geen omwonende. Wat zouden jullie doen?

Geschiedenis

Vorig jaar dreigde men om alle bomen van de laan te kappen. Ik vroeg waar ik kon meedenken en heb naar aanleiding daarvan een gesprek gehad op het gemeentehuis. Waarom niet geleidelijk kappen? Als bomen ziek zijn kappen en die bomen vervangen. De rest rustig laten staan. Al tijdens het gesprek werd duidelijk dat dan waarschijnlijk de voorkeur zou gaan naar alleen de buitenste rij kappen. Daarmee kom je tegemoet aan de wens van de aanliggende bewoners voor meer veiligheid. En behoud je tegelijkertijd de bomenrij als mogelijk essentiële vliegroute voor de vleermuizen. En gelukkig is blijkbaar ergens vastgelegd dat daar rekening mee dient te worden gehouden. Tussendoor schreef ik ook nog even op wat ik “met bomen heb”.

Het grotere geheel

Intussen was daar de klimaatzaak. Uit de reacties deze “haastige samenvatting van de zorgplicht” van Jelmer Mommers:

De staat heeft in dit geval zeker een zorgplicht. De rechter verwijst onder meer naar Artikel 191 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (over bescherming van het milieu en de leefomgeving) en naar Artikel 21 van de Nederlandse Grondwet (‘de zorg van de overheid is gericht op de bewoonbaarheid van het land en de bescherming en verbetering van het leefmilieu’). Hieruit volgt voor de staat een ‘zorgplicht voor bescherming en verbetering van het leefmilieu.’

De rechter heeft deze wetten opnieuw geïnterpreteerd om ze van toepassing te laten zijn op het klimaatprobleem. Daarbij heeft hij zich laten inspireren door nationale jurisprudentie, zoals het Kelderluikarrest (over de plicht om gevaarlijke situaties te voorkomen), en het Kalimijnenarrest (over pro rata verantwoordelijkheid). Hij heeft ook sterk geleund op het VN Klimaatverdrag van 1992 en op Europese wetgeving (het eerder genoemd VWEU). Uit deze internationale verdragen volgen algemene rechtsprincipes, zoals het voorzorgsbeginsel en het preventiebeginsel, die de rechter in dit geval ook op de Nederlandse bijdrage aan het klimaatprobleem heeft toegepast. Hier volgt dat de Staat de plicht heeft ‘om op zijn eigen grondgebied maatregelen te treffen om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen’.

Dit is een ietwat haastige samenvatting. Voor het hele verhaal: lees het vonnis.

Nog meer artikelen over de klimaatzaak uit De correspondent: Klimaatbeleid is een afdwingbaar recht geworden. en De rechter dwingt de Nederlandse staat tot meer klimaatactie. Met mogelijk revolutionaire gevolgen.

Is er een mogelijk nog grotere dreiging voor bomenkap. Alle bomen langs de provinciale wegen. (Je kan onder de link een “petitie tegen” tekenen)

Wordt op social media steeds meer gedeeld over de rol die groen kan spelen in warmteregulering. BVB: Bomen tegen hitte.

Wat heb ik geleerd sinds vorig jaar:

Beslissingen nemen die later weer ter discussie gesteld worden kunnen voorkomen worden door met elkaar in dialoog te gaan en de stem van de minderheid  echt mee te nemen in het meerderheidsbesluit. Vraagt een andere manier van met elkaar in gesprek gaan dan gebruikelijk. Ik zal hier alvast even rustig vertellen waar ik bang voor ben.

Ik ben bang dat het dit kappen zo’n consensusmaatregel wordt waar niemand blij mee is:

• Zijn de voorstanders van het kappen echt tevreden met deze maatregel. Kan dit worden gecheckt?
• Is het wellicht zo dat het voor de voorstanders van het kappen eigenlijk niet meer hoeft als niet alles gekapt wordt. Dat het wellicht dan wel volstaat om alleen de zieke bomen er tussenuit te halen. Kan dit worden gecheckt?
• Hoeveel mensen zijn dat eigenlijk nog die de bomen gekapt willen hebben. Hopelijk is het niet zo dat we dit alles baseren op oude klachten van omwonenden die er inmiddels misschien niet eens meer wonen. Kan dat worden gecheckt?
• Hoeveel bomen zijn er eigenlijk echt gevaarlijk. Kan dat rapport openbaar worden? Is de keuze om een hele rij ineens te doen ipv ieder jaar een beetje niet vooral ingegeven door een kostenoverweging?
• Als we alles bij het oude laten en alleen kappen wat ziek is en herplanten. Stoppen mensen dan met zeuren over de staat van onderhoud van de Kasteellaan. Gaan we dan gewoon genieten van het groen. Of gewoon zelf verantwoordelijkheid nemen voor de rest van het onderhoud. Hoe kunnen we dat vorm geven?
• En sprekend voor de vleermuizen. Blijkbaar is nog aanvullend onderzoek nodig om vast te stellen of die niet in de buitenste rij bomen wonen. Is dat gebeurd?

En deze is eigenlijk mijn allergrootste zorg. Ik ben bang dat binnen no time het kappen van de twee rij aan de orde komt:

• Als die buitenste rij gekapt wordt met gebruik van grote machines loop je kans (de wortels) van de rij die blijft staan te beschadigen, met zwakkere bomen als gevolg. Met hoeveel zorg daarvoor gaat er gekapt worden?
• Volgens de aanvraag doen we dit oa omdat de bomen te dicht bij elkaar staan en elkaars groei negatief beïnvloeden. Kan het ook zo zijn dat ze inmiddels zo met elkaar vergroeid zijn dat de binnenste rij kwetsbaarder wordt na het kappen. Is onderzocht of die binnenste rij het in zijn eentje nog redt?
• Zijn omwonenden voorbereid dat het er een paar jaren erg gehavend gaat uitzien. En kunnen we daar mee omgaan? Of gaan we dan alsnog besluiten dat het er lelijk uitziet en verzoeken om de tweede rij ook te kappen.

Wat we in het grotere geheel te doen hebben en wat we daadwerkelijk doen sluit echt niet op elkaar aan.

In de aanvraag staat dat er geen alternatieven zijn voor dit project en bij “Welk belang heeft uw project”:

• Dwingende reden van groot openbaar belang met inbegrip van redenen van sociale of economische aard en voor het milieu wezenlijk gunstige effecten.
• Een ander belang: veiligheid

Is “bomen die te dicht op elkaar staan waardoor ze elkaars groei negatief beïnvloeden” echt van groter openbaar belang dan de opwarming van onze aarde?

Waarom kappen we bomen, als bomen mee ons probleem van de opwarming kunnen helpen oplossen. Is hoe we naar bomen kijken nog wel van deze tijd?

Volgens mij is het een van de eenvoudigste klimaatmaatregelen. Bomen gewoon laten staan. (tenzij ze ziek zijn)

Is dat echt geen optie hier?

PS En voor wie het zich afvraagt. Rondom mijn huis staan 11 bomen die allemaal schade kunnen toebrengen aan het huis, waar takken en bladeren vanaf vallen en die het rendement van onze zonnepanelen omlaag halen doordat er vanaf 3 uur schaduw op valt. Voor mij persoonlijk weegt dat alles niet op tegen de voordelen. De foto bij deze blog zijn die bomen trouwens 🙂

PS2 14/7/2015 Nog even toevoegen, een link naar een artikel over wetenschappelijk onderzoek dat aantoont dat in de buurt van bomen wonen goed is voor je gezondheid.